Gemeenschappelijk dossier met beleidsaanbevelingen schulden

24 oktober 2023

 

‘Strijden tegen overmatige schulden: Voor een menswaardige en doeltreffende aanpak’

SAM werkt voor beleidsgerichte acties over (voorkomen van) schulden al geruime tijd samen met andere steunpunten - zeker wanneer het over federale materies gaat. Denk aan minnelijke en gerechtelijke invordering, de minnelijke schuldbemiddeling zoals geregeld in het Wetboek economisch recht (WER) en de collectieve schuldenregeling. In het dossier Strijden tegen overmatige schulden: Voor een menswaardige en doeltreffende aanpak! vind je nu de gemeenschappelijke standpunten en aanbevelingen die we daarover al samen geformuleerd hebben.

Om doeltreffend te wegen op het federale beleid voor het voorkomen en bestrijden van problematische schulden, is het voor ‘de sociale sector’ belangrijk eensgezind over de taalgrenzen heen te ageren. Daarom werken we rond zulke aanbevelingen al jaren samen met onze Waalse collega’s van het Observatorium Krediet en Schuldenlast (OCE) en het Steunpunt voor de Diensten Schuldbemiddeling van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (CAMD).  Om daarbij ook de stem van personen en gezinnen in de meest (financieel) kwetsbare posities maximaal te laten horen, doen we dat ook samen met Belgisch Netwerk Armoedebestrijding (BAPN).

Bij de totstandkoming van deze gemeenschappelijke aanbevelingen vertrekt SAM steeds vanuit de ervaring, kennis en expertise van de schuldbemiddelaars op het terrein (via de overleggroep schuldbemiddeling). Samen men hen maakten we eerder al het memorandum voor de verkiezingen van 2019 op: “Werken aan een betere aanpak van schulden”.  

Het resultaat van deze ‘Belgische’ samenwerking vind je nu in ons gemeenschappelijk dossier Strijden tegen overmatige schulden: Voor een menswaardige en doeltreffende aanpak!.

Wat staat er in het dossier?

1. Visie

We leggen kort onze gemeenschappelijke visie uit en benoemen de meest prioritaire aanbevelingen over

  • de minnelijke en gerechtelijke invordering
  • de minnelijke schuldbemiddeling
  • collectieve schuldenregeling.

Om tot een doeltreffende aanpak te komen moeten de schuldinvorderings- en bemiddelingsprocedures volgens ons vertrekken van de negatieve maatschappelijke gevolgen die overmatige schulden met zich meebrengen: voor zowel de schuldenaar, de schuldeiser en de samenleving in haar geheel. We bepleiten dus een aanpak die niet enkel zoekt naar een evenwicht tussen het fundamenteel recht op menswaardig leven van de schuldenaar tegenover het recht van de schuldeiser om zijn schuld maximaal te recupereren.

2. Aanbevelingen

In een tweede deel bundelen we de concrete aanbevelingen voor de federale overheid inzake de genoemde materies. Je leest er ook waarom we tegen (gerechtelijke) procedures zijn waarmee een schuldeiser sneller en gemakkelijker de stap van minnelijke naar gerechtelijke invordering kan zetten. Het gaat met name om een uitbreiding van de bestaande IOS-procedure (invordering onbetwiste geldsommen) tussen ondernemingen naar schuldvorderingen van ondernemingen op consumenten.

Dit dossier is een ‘work in progress’. Nieuwe initiatieven, wetsvoorstellen, inzichten, … maken het soms nodig om onze aanbevelingen te herzien of aan te vullen.

Zo bijvoorbeeld onze aanbevelingen over een versterking van de huidige minnelijke schuldbemiddeling: die gaan lijnrecht in tegen recentere voorstellen om een geheel nieuwe gerechtelijke procedure te creëren (de procedure schuldcoaching, de procedure schuldcentralisatie met betaalbegeleiding, en de schuldsaneringsprocedure). Dit als alternatief voor de collectieve schuldenregeling voor minder ernstige schuldproblemen.

Verder werken we momenteel aan een update over de minnelijke invordering na de recente invoering van boek XIX WER ‘Schulden van de consument’.

En voor de collectieve schuldenregeling wachten we nog even af wat de in het federale regeerakkoord aangekondigde hervorming van deze procedure zal opleveren.

 

Meer nieuws