‘Bevel tot betalen’ wordt uitgebreid

15 september 2023

Het ‘bevel tot betalen’ is sinds 19 augustus 2023 uitgebreid naar de minnelijke schikkingen in gewone strafzaken.
Bij verkeersboetes bestond het systeem van bevel tot betalen al, voor wie een boete niet betaalt. (Lees ook ons eerdere artikel over inning van verkeersboetes)

Een dagvaarding voor de rechtbank is bij zo’n bevel niet nodig en de FOD Financiën kan de invordering gedwongen opstarten via de belastingen, loonbeslag of een gerechtsdeurwaarder.

Art. 216bis/1 wetboek strafvordering voert nu in het gewone strafrecht de mogelijkheid van een ‘bevel tot betalen’ in. Het kan enkel voor situaties met een voorstel tot minnelijke schikking waarbij de procureur de verdachte nog niet voor de rechtbank heeft gedagvaard (art. 216bis, § 1 Sv.). 

Tot 750 euro

Bij bijna honderd misdrijven kan een minnelijke schikking worden voorgesteld. Het gaat om misdrijven zoals fiets- en winkeldiefstal, druggebruik en ‑bezit, slagen en verwondingen, bedreigingen, weerspannigheid, inbreuken op het rookverbod, graffiti en ander vandalisme, bepaalde inbreuken op de milieuwetgeving en dierenwelzijn, racisme, bepaalde gevallen van verboden wapendracht en valsheid in geschrifte.

De procureur doet dat alleen als de feiten volgens hem/haar niet betwist kunnen worden, of als de overtreder de feiten erkent.

Het bevel tot betalen is enkel mogelijk voor minnelijke schikkingen van maximaal 750 euro. Hogere minnelijke schikkingen - omdat er geen autopolis is afgesloten of omdat de technische eisen van een voertuig niet zijn gerespecteerd - kunnen ook via een bevel tot betalen geïnd worden.

Andere minnelijke schikkingen, die niet spontaan betaald worden, komen te vervallen. Die dossiers moeten dan wel nog voor de strafrechtbank komen om de gepleegde feiten te beoordelen. Uitvoeren met een bevel tot betalen kan dan niet.

Afbetalingsplannen zijn mogelijk.

Bedrag

Bij een bevel tot betalen wordt het bedrag van de minnelijke schikking verhoogd met 35%. Bovendien komt erbij:

  • het bedrag voor het Fonds tot hulp aan de slachtoffers van opzettelijke gewelddaden;
  • en een administratieve toeslag van 25,32 euro.

Juridische gevolgen 

De juridische gevolgen van een bevel tot betalen verschillen naargelang de overtreder wel of geen actie onderneemt binnen de 45 dagen na ontvangst:

  • Bij spontane betaling vervalt de strafvordering.
  • Als er niet wordt betaald maar ook niet wordt betwist, dan kan het bevel gedwongen worden uitgevoerd. Pas als alles is betaald, vervalt de strafvordering.

Betwisting

Als de overtreder het niet eens is met het bevel tot betalen en dat wil betwisten, dan moet hij binnen de 45 dagen beroep instellen bij de strafrechtbank.

De strafrechtbank zal dan de misdrijven beoordelen waarvoor een bevel tot betalen was uitgevaardigd. Tegen het vonnis van de strafrechtbank kan ook weer hoger beroep worden ingesteld.

De ‘Wet om justitie, menselijker, sneller en straffer te maken IV’ werd op 9 augustus  2023 gepubliceerd in het Staatsblad.