Wat betekent de update van de lijst met onbeslagbare goederen van 30 maart in de praktijk?
Op 30 maart keurde het federaal parlement een wet goed die een update geeft aan de lijst van goederen die niet in beslag kunnen worden genomen om een schuld te betalen. Wij pleiten al langer voor een modernisering van die lijst en juichen deze aanpassing dus toe. Toch merken we dat de nieuwe wet niet voor alle knelpunten in de procedure van inbeslagname een oplossing biedt.
Update zomer 2023:
De geüpdatete lijst van goederen die niet voor beslag vatbaar zijn is in werking sinds 25 juni 2023.
Onderstaande wetswijzing is op 15 juni 2023 gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad.
Lijst met goederen die niet in beslag kunnen worden genomen
De lijst met roerende goederen die niet in beslag kunnen worden genomen is sinds 1976 opgenomen in artikel 1408 van het Gerechtelijk Wetboek.
Artikel 1408
- erkent dat roerende goederen van een schuldenaar gedwongen afgenomen en verkocht kunnen worden om een schuld te betalen
- bevestigt dat personen en gezinnen die het voorwerp zijn van zo’n procedure, het recht hebben om een menswaardig leven te (blijven) leiden
Daarom moeten schuldenaren en hun gezinsleden over bepaalde goederen kunnen blijven beschikken: een wasmachine, toestellen om zich te verwarmen en eten te bereiden enz.
De wijzigingen in de wet van 30 maart 2023
De wereld is heel erg veranderd sinds 1976 en dus was de lijst aan een herziening toe. De bedoeling van de recente wijziging was vierledig:
- De lijst aanpassen aan de huidige realiteit: zo zijn computers en smartphones met internettoegang onmisbaar om volwaardig aan de maatschappij te kunnen participeren. Ze zijn in het bijzonder vaak ook noodzakelijk voor de uitoefening van een beroep en voor het volgen van een studie of opleiding.
- De goederen ook beschermen tegen inbeslagname wanneer ze toebehoren aan de echtgenoot, wettelijk samenwonende of de kinderen ten laste van de beslagene, die onder hetzelfde dak wonen.
- Het voorrecht van de verkoper van de goederen op de lijst niet aantasten; deze kunnen ter betaling van de aankoopprijs deze goederen nog wel in beslag nemen.
- De beslagene beter informeren over deze lijst en de termijn voor eventuele betwistingen verlengen.
Deze infofiche geeft het resultaat van deze wijzigingen aan.
Tekortkomingen van de nieuwe wet
Bij een procedure van roerend beslag komt het vaak niet effectief tot een verkoop van de in beslag genomen goederen. Meestal kan de schuldenaar dit voorkomen door een afbetalingsregeling af te spreken met de gerechtsdeurwaarder.
Toch vinden wij dat de gerechtelijke invordering op nog veel meer vlakken moet worden hervormd dan met de nieuwe wet het geval is. Zo kan men nu nog steeds dreigen met een verkoop wanneer die niet eens de kosten zou dekken van het organiseren van die verkoop zelf.
Meteen nadat de nieuwe wet werd goedgekeurd, verscherpten we onze vraag aan de wetgever in een persbericht dat we samen met het Belgisch Netwerk Armoedebestrijding, het Steunpunt voor de Diensten Schuldbemiddeling van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en l’Observatoire du Crédit et de l’Endettement publiceerden. We pleiten onder meer voor een goedkopere procedure van inbeslagname en vragen meer structurele hervormingen.