vergrootglas_oog

Politiserend werken

'Politiserend werken' is een van de vijf praktijkgerichte doelstellingen uit ons meerjarenplan 2021-2025.

Wat is ons doel?

Sociale professionals en hun organisaties werken politiserend op verschillende niveaus.

  • Ze verhogen het kritisch bewustzijn bij de mensen in kwetsbare positie met wie ze werken.
  • Ze stimuleren het maatschappelijk debat.
  • En ze ijveren voor structurele maatschappelijke veranderingen, waarbij ze beleidsmakers appelleren op hun verantwoordelijkheden.
  • Sociaal werk is zichtbaar aanwezig in het publieke debat en inspireert anderen om een actieve rol op te nemen in de realisatie van een duurzame en sociaal rechtvaardige samenleving.

Hoe gaan we dat nastreven? Hieronder vind je een overzicht van de acties. 

Terug naar het overzicht van alle doelstellingen van het meerjarenplan

Sterk sociaal werk en duurzaamheid

De ecologische crisis krijgt gevaarlijke proporties. Ook op sociaal vlak verkeren we in een mondiale crisis. De klimaatproblematiek heeft steeds grotere effecten op maatschappelijk kwetsbare groepen. Duurzaamheid is dan ook een van de uitdagingen in het actieplan Sterk Sociaal Werk. SAM gaat daarrond aan de slag via visieontwikkeling en door samenwerking op het terrein te stimuleren tussen sociale en ecologische organisaties.  

Procesmanagement Vlaams Platform Sterk Sociaal Werk

Het sociaal werk staat voor grote maatschappelijke uitdagingen. De partners van de Sociaalwerkconferentie van 2018 verzamelden in een Vlaams Actieplan Sterk Sociaal Werk alle actiepunten die nodig zijn om sterk sociaal werk te organiseren volgens vijf krachtlijnen en zo een antwoord te geven op die uitdagingen.

Het Vlaams Platform Sterk Sociaal Werk concretiseert en monitort het Actieplan en stuurt desgevallend bij. Het houdt de dynamiek van de Sociaalwerkconferentie levend en bereidt een nieuwe conferentie in 2022 voor. Het gaat ook de dialoog aan met het beleid.

Vanuit zijn rol van steunpunt voor sociale professionals, hun organisaties en het beleid, is SAM ideaal geplaatst om de procesbegeleiding van het platform op te nemen. Dat houdt in dat we de verschillende overlegorganen en stuurgroepen van het platform ondersteunen. We maken de krachlijnen voor Sterk Sociaal Werk ook verder mee zichtbaar, en sluiten er in ons leeraanbod op aan, of organiseren leeractiviteiten op vraag en op maat. We voeren gerichte communicatieacties om bij te dragen aan het positieve imago van sterk sociaal werk We capteren signalen voor het Vlaams platform en voor het beleid.

Verbreden en verdiepen politiserend sociaal werk

Het sociaal werk heeft een belangrijke rol in het debat over hoe onze samenleving eruit moet zien. Die politiserende rol is een van de vijf krachtlijnen in het actieplan Sterk Sociaal Werk.

Het vertrekpunt van sociaal werk zijn de noden en behoeften van de maatschappelijk kwetsbare groepen, en de door de overheid vastgestelde regels en kaders. SAM wil sociale professionals en hun organisaties toerusten om binnen dat spanningsveld hun politiserende rol op te nemen.

  • In een praktijkonderzoek gaan we op zoek naar de werkzame elementen van politiserend sociaal werk. We gaan in dialoog met bezoekers, sociaal werkers, organisaties en overheden.
  • We organiseren leeractiviteiten, we brengen praktijk en theorie in beeld, we ontwikkelen modellen en we zetten begeleidingen op.
  • We willen overheden inzicht geven in de politiserende rol van sociaal werk. We organiseren het gesprek met hen over de ruimte voor politiserend werk.

Sterk sociaal werk op taal

SAM neemt het op zich om voor een groot publiek toegankelijk te communiceren over de impact en de werkwijze van sociaal werk. Het gaat dat doen in nauwe samenwerking met de betrokken sectoren en organisaties.

Leren en opiniëren over maatschappelijke ontwikkelingen

De mensenrechten vormen een essentieel perspectief in het sociaal werk. Dat heeft als rol om grondrechten voor iedereen te garanderen, onder meer door structureel in te grijpen. Sterk sociaal werk signaleert structurele mechanismen van sociale uitsluiting. Maar het maatschappelijk en politieke draagvlak hiervoor wordt kleiner.

SAM zet een leeraanbod op voor sociale professionals: ze krijgen inzicht in maatschappelijke ontwikkelingen die raken aan het leven van mensen in een kwetsbare positie, en leren ze te linken met hun werkpraktijk.

Bijdragen aan een menswaardig woonbeleid

In Vlaanderen woedt een wooncrisis. Om het recht op wonen voor maatschappelijk kwetsbare groepen te waarborgen, is een combinatie van maatregelen nodig. Zo moet er werk gemaakt worden van kleinschalige of collectieve woonvormen op maat.

  • SAM gaat de komende jaren onder meer de praktijkontwikkeling daarrond ondersteunen binnen de Samenlevingsopbouwacties ‘Wonen op maat’, ‘Energie en Water’ en ‘Opschaling noodkoopfonds’.
  • Het ondersteunt ook de sectorale actie ‘de Woonzaak’ en het algemeen beleidswerk daarrond.

'Voorwaardelijkheid' van rechten

‘Voorwaardelijkheid van rechten’ betekent dat je het recht op een menswaardig bestaan eerst zou moeten ‘verdienen’. Het is een principe dat opgang maakt en waardoor meer mensen door de mazen van het net dreigen te vallen.

  • We brengen het probleem in kaart: wat is er aan de hand en waar loopt het werkveld tegenaan?
  • We geven sociaal werkers de kennis, instrumenten en taal om die toenemende voorwaardelijkheid van rechten bespreekbaar te maken.

Sterk sociaal werk in de eerstelijnszone

Integrale zorg is het centrale concept van de eerstelijnszones. Sociaal werk kan daar een essentiële bijdrage toe leveren. Nochtans staat het sociaal werk in de eerste lijn onder druk. 

SAM wil de principes van sociaal werk concreet vertalen naar de context van de eerstelijnszones. We gaan hierover in gesprek met het Vlaams Instituut voor de Eerste Lijn (VIVEL) en brengen alle stakeholders samen. In samenspraak met VIVEL en de GBO-stuurgroep zoomen we vervolgens in op enkele eerstelijnszones: daar brengen we goede praktijken in beeld, we identificeren wat werkt en wat wringt, en we formuleren aandachtspunten om sterk sociaal werk mogelijk te maken. 

Rechtspositie van kinderen en jongeren

SAM ijvert voor het versterken van de rechtspositie van kinderen en jongeren. Sociale professionals, in het bijzonder in de integrale jeugdhulp, vinden bij ons praktijkgerichte antwoorden voor hun vragen bij de regelgeving over jeugd- en kinderrechten. We ondersteunen hen met de website Jeugdrecht.be, en via het Tijdschrift voor Jeugd en Kinderrechten en het bijhorende e-zine. We wisselen  intensief kennis uit met andere experten uit verschillende praktijkdomeinen, en adviseren het beleid.

Voor jeugdhulpverleners richten we daarnaast leeractiviteiten op maat in.

Straathoekwerk versterken en ondersteunen

Er bestaan nogal wat vooroordelen over het dagelijkse leven van de meest kwetsbaren. Ook de rol van de straathoekwerkers is voor de buitenwereld niet altijd duidelijk. SAM werkt aan die beeldvorming door middel van lezingen, lessen en publicaties.

(Foto: Emiliano Vittoriosi /Unsplash)

Terug naar het overzicht van alle doelstellingen van het meerjarenplan