Wonen in Leuven is voor mensen met een bescheiden inkomen haast onbetaalbaar. Voor de meest kwetsbare doelgroep van dak- en thuislozen bundelen coöperatieve vennootschap Valkerij, de stad Leuven en Housing First Leuven nu de krachten. De komende tien jaar realiseren ze tien kleinschalige, duurzame woningen. Voorzitter Hilde Beckers van cvso Valkerij en beleidsadviseur Cornelis Kint van de stad Leuven geven tekst en uitleg.

Lees ook: 7 tips om zelf een woningproject te realiseren

Valkerij is een coöperatieve vennootschap erkend als sociale onderneming (cvso). Haar missie is om met goede huisvesting bij te dragen aan een duurzame samenleving. Voorzitter Hilde Beckers van Valkerij is ook actief als vrijwilliger in de winteropvang voor daklozen in Leuven.

Actieplan

“De winteropvang is noodzakelijk, maar er zijn ook structurele oplossingen nodig”, zegt ze. “Een groep mensen dreigt tussen de mazen van het net te glippen. Via sociale verhuurkantoren vinden ze moeilijk een woning. Bovendien geloof ik in het principe van Housing First: zorg eerst voor onderdak en kijk daarna hoe je kwetsbare mensen eventueel verder kan helpen. Met cvso Valkerij hebben we al jaren ervaring met woningprojecten. Sinds kort zijn al onze leningen afbetaald. We hadden dus wat ruimte voor een nieuw project.”

De stad Leuven stapte graag mee in het project. Cornelis Kint: “Een telling in 2020 wees uit dat Leuven 466 volwassen dak- of thuisloze personen telt. 62 mensen zijn al vele jaren dakloos en kampen met een psychische of verslavingsproblematiek. In 2021 lanceerde de stad daarom haar actieplan dak- en thuisloosheid. Met ook aandacht voor Housing First voor de meest kwetsbare groep. Het initiatief van cvso Valkerij sluit daar naadloos bij aan.”

10 x 1

Het project kreeg vorm op een open avond van cvso Valkerij. “De belangstelling was groot”, vertelt Hilde Beckers. “Zowel bij burgers als bij sociale professionals en politici. Hoe kunnen we als burgers iets opbouwen? was de centrale vraag. Een werkgroep ging met de gesprokkelde ideeën aan de slag. Zo kwam de formule ‘10 x 1’ tot stand. De komende tien jaar realiseren cvso Valkerij, de stad Leuven en Housing First Leuven samen tien kleinschalige woningen. Kwaliteit van wonen en duurzaamheid zijn daarbij leidende principes.”

“Het Housing First-team van Leuven zal de huurders toewijzen en begeleiden. Het team bestaat uit diverse zorg- en welzijnspartners. De coördinatie is in handen van CAW Oost-Brabant.”

Duurzame aanpak

De stad Leuven zoekt samen met het Autonoom Gemeentebedrijf Stad Leuven (AGSL) de nodige gronden. Op dit ogenblik worden de eerste drie wooneenheden voorbereid. De buurtbewoners worden actief betrokken, zodat het draagvlak voor het project groeit.

De woningen worden circulair gebouwd: alle materialen zijn duurzaam en recycleerbaar. Om de hinder voor de buurt te beperken, bouwt de aannemer de woningen elders, om ze afgewerkt op hun bestemming te plaatsen.

Kwaliteit van wonen

Om de woningen te ontwerpen, sprak cvso Valkerij het architectenbureau DMOA uit Leuven aan. “Ik kende hun werk van de Maggie-shelters die ze bouwden voor ontwikkelingslanden”, zegt Hilde Beckers. “We zitten op één lijn: we gaan voor degelijke, structurele woonoplossingen. Geen containterwoningen of tiny houses dus, maar robuuste woningen. Bovendien betrekken we bij het ontwerp van de woningen actief de doelgroep van dak- en thuislozen. De architecten verkennen momenteel de markt en leggen contact met mogelijke aannemers.”

Financieel gezond

Voor het project ’10 x 1’ is een realistisch financieel plan gemaakt. “Cvso Valkerij werkt met coöperatieve aandeelhouders. Zij kunnen al voor een beperkt bedrag intekenen”, zegt Hilde Beckers. “Daarnaast doen we een beroep op projectsubsidies. De Koning Boudewijnstichting komt tussen voor 70.000 euro en ook vanuit de provincie Vlaams-Brabant krijgen we middelen. Ten slotte zijn er de huurinkomsten. De huur moet uiteraard betaalbaar zijn voor de doelgroep, maar een bedrag van om en bij 350 euro per maand lijkt haalbaar.”

Het AGSL zal de woningen huren van cvso Valkerij, om ze vervolgens verder te verhuren aan de doelgroep. Ook een samenwerking met een sociaal huisvestingskantoor of een kerkfabriek behoort in het verdere verloop van het project tot de mogelijkheden.

Wil jij een steentje bijdragen aan dit project? Word aandeelhouder bij cvso Valkerij. Alle informatie vind je op hun website.

7 tips om zelf een woningproject te realiseren

Overweeg je om zelf een woningproject te starten? Hilde Beckers (cvso Valkerij) en Cornelis Kint (stad Leuven) geven alvast zeven tips:

1. Stel concrete maar realistische doelstellingen. Die geven richting en energie. ‘De komende tien jaar tien woningen bouwen’, gaf ons een enorme boost.
2. Bundel de krachten met andere burgers en organisaties. Samen kom je sneller tot structurele oplossingen.
3. Werk samen als volwaardige partners. Hoe beter je elkaars werking leert kennen, hoe dynamischer en hoe prettiger de samenwerking wordt.
4. Een goede voorbereiding is het halve werk. De voorbereiding is een cruciale fase om de juiste mensen mee aan boord te krijgen en om draagvlak te creëren. Zo verhoog je de kans op een geslaagd project.
5. Durf te vragen. Wij hebben bijvoorbeeld een korting bedongen bij het architectenbureau. Ook met de aannemer zullen we onderhandelen over de kostprijs.
6. Betrek de buurt voor het indienen van een omgevingsvergunning.
7. Vind niet het warm water uit. Leer uit bestaande praktijkvoorbeelden.

Bijleren over Housing First? Bekijk hier het aanbod van SAM over dit thema